اطلس نیکو

 

طراحی و اجرای دیتاسنتر

مشاوره، طراحی و اجرای دیتا سنتر، مرکز داده و اتاق سرور

 

خدمات شرکت اطلس نیکو در این حوزه، شامل کلیه نیازمندی های زیر ساخت مراکز داده اعم از زیر ساخت فیزیکی (معماری فضاهای مختلف، سیستم تأمین و توزیع برق، سیستم­های خنک کننده پرتوان، سیستم­های مدیریت، سیستم­های امنیت فیزیکی، رک، کف کاذب، کابل کشی ساخت یافته و همچنین سیستم­های اعلام و اطفاء حریق) و همچنین زیرساخت‌های سرویس (مجازی سازی، ذخیره سازی، شبکه و امنیت) می­باشد.

اگر چه تقریبا استفاده از هر فضای مناسبی به عنوان یک “ دیتاسنتر ” امکان پذیر است اما طراحی و پیاده سازی مرکز داده نیاز به بررسی دقیق تری دارد. فراتر از مسائل اساسی هزینه و مالیات، محل موردنظر برای دیتاسنتر براساس بسیاری از معیارها از جمله موقعیت جغرافیایی، ثبات در آب و هوا و لرزه‌خیز بودن محل، دسترسی به جاده‌ها و فرودگاه‌ها، دسترسی به انرژی و ارتباطات از راه دور و حتی محیط سیاسی حاکم ؛ انتخاب می شود. بعد از ایمن‌سازی مکان، معماری دیتاسنتر را می‌توان با توجه به زیرساخت های مکانیکی و الکتریکی، همچنین ترکیب تجهیزات IT طراحی کرد.

 

image - طراحی و اجرای دیتا سنتر

 

خدمات قابل ارائه در این حوزه و در بخش‌های مختلف تشکیل دهنده زیرساخت فیزیکی، به شرح زیر می باشند:

  • – مشاوره و بازدید رایگان، ارائه پروپزال و شرح عملیات نصب و راه اندازی اتاق سرور
  • – مشاوره در زمینه بررسی وضعیت موجود شبکه با هدف افزایش سطح استاندارد
  • – مشاوره در زمینه انتخاب تجهیزات مورد نیاز
  • – تهیه لیست اقلام مورد نیاز اتاق سرور و دیتاسنتر
  • – طراحی تفصیلی شبکه برق مراکز داده
  • – طراحی مفهومی و برآورد قیمت اولیه
  • – تهیه مستندات و نقشه‌های مورد نیاز
  • – اصلاح معماری قدیمی‌ مراکز داده و دیتاسنتر به معماری نوین
  • – مشاوره جهت بهینه‌سازی دیتاسنتر و اتاق‌ سرور جهت افزایش بهره‌وری انرژی (حرکت به سوی مراکز داده سبز)
  • – شبیه‌سازی بخش‌های مختلف (از جمله سیستم سرمایش و سیستم تولید و توزیع برق)
  • – ارائه نقشه‌های اجرایی مورد نیاز
  • – طراحی و اجرای شبکه مانیتورینگ، کنترل و فرمان مراکز داده و دیتاسنتر
  • – ارائه دستورالعمل‌های اجرایی، تست و تحویل، بهره‌برداری و پشتیبانی
  • – اجرای کامل زیرساخت دیتاسنتر و اتاق سرور
  • – طراحی ، اجرا و نظارت بر عملیات زیرساخت
  • – نظارت بر تست و تحویل سیستم های زیرساختی
  • – پشتیبانی از سیستم‌های زیرساختی دیتاسنتر
  • – مدیریت مرکز عملیات شبکه NOC و دیتاسنتر
  • – ایمن سازی مراکز داده و دیتاسنتر در تمامی‌لایه‌ها
  • – برآورد قیمت تجهیزات و بودجه مورد نیاز پروژه
  • – عایق‌بندی و ایزوله‌سازی دما و صدا در اتاق سرور
  • – طراحی سقف و کف کاذب آنتی استاتیک مخصوص اتاق سرور
  • – طراحی کابل‌کشی استاندارد دیتا (Fiber Optic , CAT 6 , CAT 6a)
  • – طراحی ساختار رک و چیدمان در طراحی و اجرای مرکز داده
  • – سیستم سرمایشی و تهویه مطبوع اتاق سرور
  • – سیستم اعلام و اطفاء حریق در اتاق سرور برای جلوگیری و اطلاع از آتش سوزی درمحل
  • – سیستم تخلیه اضطراری گاز از اتاق سرور
  • – سیستم‌های برق اضطراری اتاق سرور
  • – سیستم‌های امنیتی کنترل ورود و خروج و دسترسی به اتاق سرور
  • – تجهیزات اتاق مانیتورینگ اتاق سرور و تجهیزات داخلی آن
  • – نصب انواع سنسورهای تشخیصی و امنیتی در اتاق سرور
  • – نصب دوربین مداربسته در دیتاسنتر
  • – اجرای سقف و دیوارهای کاذب نسوز در اتاق سرور
  • – اجرای کف کاذب در اتاق سرور
  • – اجرای سیستم روشنایی استاندارد در اتاق سرور

 

دیتاسنتر باید ها و نبایدها بر اساس استانداردهای TIA942 و BICSI

در حال حاضر برای ساخت و بهره برداری از دیتاسنتر ۲ استاندارد مورد توجه قرار می گیرد:

TIA942  و  ANSI/BICSI 002-201

موارد بسیار کلی این ۲ استاندارد را در ادامه خواهیم دید.

 

قبل از شروع به راه اندازی دیتاسنتر باید موارد زیر را مد نظر داشته باشیم:

 

مساحت و ابعاد

در انتخاب محل دیتاسنتر باید این نکته مورد توجه قرار بگیرد که محل قرارگرفتن سرورها و رک ها و دستگاههایی مثل ژنراتور و تجهیزات برق اظطراری به چه مقدار فضا نیاز دارند زیرا اگر فضا بیش از مقدار نیاز در نظر گرفته شود هزینه هایی مثل تجهیزات تهویه و فضاسازی و … تحمیل می شود و اگر فضا کمتر از حد مورد نیاز باشد متعاقبا هزینه های توسعه پیش می آید که آنهم اگر غیر ممکن نباشد گاهی بالاتر از یک محل جدید خواهد بود.

 

موقعیت جغرافیایی

عدم نزدیکی محل دیتاسنتر به عوامل طبیعی خطر آفرین از جمله رودخانه ، معادن ، آبراه یا خط ساحلی، کانال ها ، مخازن، سدها، دشت سیلابی و همچنین حداقل ۳ متر ارتفاع از سطح بالای سیل نکات اولیه انتخاب محل جغرافیای هستند.

زلزله: آیا محل مورد نظر مثل جزایر ژاپن بسیار زلزله خیز است یا نیاز به هزینه کمتری برای پیشگیری از خطرات زلزله وجود دارد؟

موارد مربوط به مقاومت ساختمان در برابر زلزله تا چه حد رعایت شده؟

آیا در محل دیتا سنتر سابقه وجود ریزش زمین یا نشست خاک وجود دارد و خاک محل از این بابت آزمایش شده؟

آیا دمای منطقه جغرافیایی بیش از حد لازم بالا نیست؟

بالا بودن بیش از حد دما در مناطق گرم ضمن بالابردن هزینه های تهویه هزینه نگهداری تجهیزات را بالا برده و عمر تجهیزات را کاهش می دهد. همچنین سرمای بیش از حد یا رطوبت بیش از اندازه یا کمتر از مقدار لازم باعث بروز خطا در تجهیزات می شوند.

رطوبت زیر ۳۰ درصد موجب تخلیه الکترو استاتیکی و رطوبت بالای ۶۰ درصد موجب خرابی مدارهای الکتریکی سرورها می شود.

بر اساس استاندارد BICSI

کمترین حد دما ۱۸ درجه

بالاترین حد دما ۲۷ درجه

کمترین حد رطوبت ۳۰ درصد

بالاترین حد رطوبت ۶۰ درصد

 

فواصل مجاز

– فاصله مرکز داده تا فرودگاه چقدراست؟

طبق استاندارد TIA942 فاصله تا فرودگاه کمتر از یک کیلومتر در نظر گرفته شده در حالی که این فاصله در استاندارد BICSI بین ۸ تا ۴۸ کیلومتر در نظر گرفته شده.

در حادثه تلخ سقوط هماپیما در شهرک توحید تهران فاصله تا فرودگاه در حدود ۳ کیلومتر بوده.

 –  فاصله تا راه آهن:

استاندارد TIA942 این فاصله را کمتر از یک کیلومتر مشخص کرده ولی در استاندارد BICSI این فاصله ۱٫۶Km مشخص شده با این حال بررسی سوابق موارد خاصی مثل حادثه انفجار قطار باری نیشابور در بهمن ماه ۱۳۸۲ اهمیت این فاصله را بیشتر می کند.

– فاصله تا مراکز نظامی

در استاندارد TIA942 این فاصله کمتر از یک کیلومتر تعریف شده و در استاندارد BICSI این فاصله ۱۳ کیلومتر. برای پی بردن به اهمیت هر یک از این موارد نمونه های بسیاری می توان یافت انفجارسال ۱۳۹۰ یک مرکز نظامی در اطراف کرج یکی از این موارد است.

– فاصله تا پمپ بنزین

در TIA942 تعریف نشده در BICSI فاصله ۱٫۶Km

– فاصله تا بزرگراه

در TIA942 این فاصله ۸۰۰ متر و در BICSI فاصله ۱٫۶Km

– فاصله با خطوط فشار قوی

در TIA942 تعریف نشده در BICSI فاصله ۱٫۶Km

– فاصله تا نیروگاه بسته به نوع سوخت نیروگاه متفاوت است.

– فاصله تا نیروگاههای سوخت دیزل یا فسیلی

در TIA942 تعریف نشده در BICSI فاصله ۱٫۶Km

– فاصله تا نیروگاه هسته ای

در TIA942 این فاصله ۱٫۶Km و در BICSI فاصله ۸۰Km

مهم ترین نمونه حوادث نیروگاههای هسته ای حادثه چرنوویل در سال ۱۹۸۶ و فوکوشیمای ژاپن در سال ۲۰۱۱ می باشند.

طبقه محل دیتاسنتر اگر همسطح زمین نیست آیا محل مجهز به آسانسور حمل بار برای حمل تجهیزات سنگینی از جمله باطریها یا ژنراتور می باشد؟

آیا آسانسورهای موجود قابلیت حمل بار با ابعاد و وزن مورد نیاز را دارند؟

آیا ابعاد دربهای ورودی محل به اندازه ای طراحی شده که تجهیزات امکان ورود به آن را داشته باشند؟

 

نظارت و حراست فیزیکی

شامل موارد مهمی مثل مانیتورینگ محل توسط دوربین های مدار بسته و حفاظ های ضد سرقت، روشهای چند لایه تشخیص خودکار و غیر خودکار افزاد و تجهیزات مجاز جهت ورود به مرکز داده.

 

روشهای کنترل دما و تهویه

با توجه به موقعیت جغرافیایی و بودجه چه نوع تجهیزاتی و به چه میزان برای تهویه مرکز داده پیش بینی شده است؟

آیا درنقشه دیتاسنتر طراحی راهرو گرم و راهرو سرد جهت هدایت گرما و سرما پیش بینی شده است؟

 

 روشهای تشخیص و سرکوب آتش

تشخیص و اطفا حریق دو مرحله مجزا و مرتبط هستند. میزان و نوع مواد مورد نیاز برای اطفا حریق و محل قرارگیری آنها باید مشخص شود. گازهای مورد استفاده برای تجهیزات سرکوب آتش در دیتاسنتر معمولا FM200 و CO2 و برخی گازهای دیگر می باشد.

 

فضاها

در یک مرکز داده فضاها بر اساس استاندارد تقسیم می شوند و می توانند شامل موارد زیر باشند:

فضای ورودی

فضای عمومی و اداری

اتاق اصلی سرورها

اتاق کنترل و پشتیبانی

داکتها و محلهای ورودی و خروجی دیتای مخابراتی

در صورت وجود نیاز به دکل پیش بینی ارتفاع و محل آن

اتاق باطری و تجهیزات برق اظطراری

محل تجهیزات تهویه بیرونی و داخلی

محل ژنراتور

مخازن سرکوب آتش

مخزن سوخت ژنراتور (با رعایت فاصله مناسب و نکات ایمنی)

محل بارگیری تجهیزات

پارکینگ یا محوطه ورودی کامیونهای حمل کننده تجهیزات

 

طبقه بندی کلاس دیتاسنتر بر اساس تیر Tier

یکی از اساسی ترین نکات، پاسخ به این سوال است که با توجه به شرایط سازمان، کلاس یا Tier  مورد نیاز ما کدام است؟

تفاوت تییر یا کلاس در دیتا سنتر بر اساس اهمیت مشخص می شود و Tier یک دیتاسنتر نشان دهنده این است که تا چه حد این دیتاسنتر در شرایط مختلف می تواند پایدار باشد در حال حاضر ۴ کلاس یا تییر برای دیتاسنتر تعریف شده و وجه تمایز اصلی آنها افزونگی یا Redundancy است که هر چه این مورد بیشتر باشد هزینه بالاتری مورد نیاز است.

 

qX93+SscPWQAAAAASUVORK5CYII= - طراحی و اجرای دیتا سنتر

 

Uptime: 99.671%

در استانداردهای موجود این کلاس حداکثر می تواند تا ۲۸٫۸ ساعت در سال غیر فعال باشد.

تهویه: یک سری بدون نیاز به پشتیبان

تشخیص و سرکوب آتش: ملزم نشده.

Backbone Pathway: پیش بینی نشده.

برق اصلی شرکت برق منطقه ای است و برق اصلی پشتیبان دیگری از نیروگاه دیگر در صورت قطعی برق اصلی پیش بینی نشده.

در T1 دیتاسنتر پیش بینی تامین برق اظطراری و یا سوخت ژنراتور در محل را تا ۱۲ ساعت انجام می دهد.

برق اضطراری UPS و ژنراتور: در این کلاس هیچگونه افزونگی یا Redundancy پیش بینی نشده.

تنها مزیتی که منجر به انتخاب این کلاس از دیتاسنتر می شود هزینه و میزان بازده اقتصادی دیتاسنتر است.

 

image 2 - طراحی و اجرای دیتا سنتر

Tier2

Uptime: 99.749%

مرکز داده ای که ۲۴ ساعت شبانه روز فعال است .

در این کلاس بیکاری مجاز ۲۲ ساعت در سال است.

تهویه: یک سری بدون نیاز به پشتیبان

Backbone Pathway: پیش بینی نشده.

تشخیص و سرکوب آتش: ملزم نشده.

برق اصلی شرکت برق محلی است و در صورت قطعی برق اصلی پشتیبان پیش بینی نشده.

برق اضطراری UPS و ژنراتور: افزونگی ژنراتور دوم و UPS دوم

تفاوت T1 و T2 در استفاده از UPS جایگزین و پشتیبان ups اول و همچنین استفاده از ۲ ژنراتور یکی اصلی به عنوان پشتیبان برق نیروگاهی و دومی جایگزین مواقع خرابی ژنراتور اول است.

 

image 3 - طراحی و اجرای دیتا سنتر

Tier3

Uptime: 99.982%

مرکز داده ای که ۲۴ ساعت شبانه روزو ۵۰ هفته در سال یا بیشتر فعال است و در طول فعالیت امکان ایجاد تغییرات یا تعمیرات وجود ندارد. در این نوع از مرکز داده حداکثر مجاز بیکاری ۱٫۶ ساعت در سال است.

تجهیزات تهویه: ۲ سری .

برق اضطراری: UPS و ژنراتور

سیستم تشخیص و سرکوب آتش: ضروری

Pathway و خط پر سرعت اینترنت: ضروری

این سطح باید دارای ۲ منبع برق اصلی باشد وژنوراتورها باید با N متقاضی دریافت برق در مرکز داده بدون محدودیت در مدت برق رسانی فعال باشند، در این سطح مرکز داده قطع برق منطقه ای نیروگاه محلی یک خرابی محسوب نمی شود و یک وضعیت مورد انتظار در نظر گرفته میشود. تجهیزات ژنراتور و برق محلی باید تستهای بای پس و نگهداری همزمان را پاس کنند.

افزونگی: برق اصلی دوم از نیروگاه دوم، ژنراتور دوم و ups دوم در خط برق اصلی در این سطح خط برق دوم دارای ژنراتور و UPS نیست.

 

image 4 - طراحی و اجرای دیتا سنتر

Tier4

Uptime: 99.995%

در این سطح از دیتا سنتر بیکاری مجاز ۰٫۴ ساعت در سال پیش بینی شده. (معادل ۲۴ دقیقه در سال)

مرکز داده ای که از هر نظر Redundancy ضروری است و تقریبا اکثر تجهیزات زیربنایی مثل تامین برق اصلی و اضظراری، سیستم های تهویه و … از هر کدام ۲ مورد مجزا مورد استفاده قرار می گیرد.

تجهیزات تهویه: ۲ سری

برق اظطراری: UPS و ژنراتور

سیستم تشخیص و سرکوب آتش: ضروری

Pathway  و خط پر سرعت اینترنت : ضروری

این سطح دیتاسنتر باید دارای ۲ منبع برق اصلی از دو نیروگاه جداگانه باشد وژنراتور آن باید به N متقاضی دریافت برق در مرکز داده بدون محدودیت در مدت برق رسانی فعال باشد.در این سطح مرکز داده قطع برق منطقه ای نیروگاه محلی یک خرابی محسوب نمی شود و یک وضعیت مورد انتطار در نظر گرفته میشود. تجهیزات ژنراتور و برق محلی باید تستهای بای پس و نگهداری همزمان را پاس کنند.

تفاوت عمده قسمت تامین برق این سطح با Tier3 در وجود ۲ ژنراتور پشتیبان در خط برق دوم می باشد که در این خط توزیع ۲ UPS  هم افزوده شده.

 

image 6 - طراحی و اجرای دیتا سنتر

 

0